Lục địa Châu Phi đang trong quá trình tách ra làm đôi, sẽ hình thành thêm một đại dương mới.

Nghiên cứu từ các nhà khoa học cho biết, sự vận động địa chất phức tạp của các mảng kiến tạo ở châu Phi, hiện đang dịch chuyển ngày càng xa cách đất liền hơn, sẽ tách khu vực này làm hai phần. Theo nghiên cứu, quá trình sẽ được diễn ra trong một thời kỳ khá lâu, có thể tới vài triệu năm, với ‘ cái kết thúc ‘ là một phần của Đông Phi sẽ rời xa phần còn lại của châu lục và mở thêm một vùng biển mới xuất phát từ 2 mảng kiến tạo.

Theo IFL Science, việc phân chia này có ảnh hưởng lên Hệ thống nứt Đông Phi (East African Rift – EARS) , một trong các đứt gãy mạnh nhất trên hành tinh khi chạy dài nhiều nghìn km, xuyên suốt lãnh thổ một số nước tại Châu Phi, như Ethiopia, Kenya, Cộng hoà Dân chủ Congo, Uganda, Rwanda, Burundi, Zambia, Tanzania, Malawi và Mozambique.

Theo một nghiên cứu năm 2004 về Sự đứt gãy Đông Phi cho thấy là lục địa châu Phi đang chia làm hai mảng kiến tạo – mảng Somalia nhỏ hơn còn mảng Nubian to hơn. Cả 2 mảng này đang tách rời khỏi nhau với vận tốc chậm chỉ khoảng một vài milimét mỗi năm. Khi sự chuyển động của các mảng này là khá chậm chạp thì nhiều nhà khoa học cho biết đây là bằng chứng rõ ràng một cuộc biến đổi trong địa tầng sẽ xảy đến.

Vào thời điểm năm 2018 khi thông tin có một đường rạn nứt lớn tại Kenya đã lan toả chóng mặt. Nhiều chuyên gia cho biết, đây là bằng chứng của việc châu Phi đang dần chia tách thành đôi ngay trước chúng ta. Mặc Dù hiện tượng gây chấn động trên có liên hệ với EARS, tuy nhiên, đây cũng được xem là bằng chứng đầu tiên cho việc phân chia rộng lớn của Châu Phi.

Thay vào đó, nó đơn giản như là một dấu hiệu về sự xuất hiện của hoạt động địa chất ở nơi này, nhưng xảy đến không liên tục. Trong lúc ấy, sự hình thành của EARS thực ra đã xuất hiện khoảng 25 triệu năm trước và với mức độ thấp hơn nhiều. Nói cách khác, đường đứt gãy tại Kenya là một “lời thì thầm gián tiếp” của những gì đang diễn ra trên lục địa.

Tuy nhiên, khoảng 5 triệu đến 10 triệu năm tới, sự biến đổi trong EARS sẽ đưa ra một thế giới với cấu trúc của lục địa khác biệt hoàn toàn hiện nay.

Trong quãng thời gian này, thế giới có lẽ sẽ thấy một kiểu lục địa mới của lớp đất Somalia và mảng kiến tạo Nubian. Lục địa châu Phi khổng lồ sẽ thiếu mất ‘ bờ vai ‘ phía đông cùng một đại dương lớn sẽ cô lập Đông Phi.

Cũng phải nói thêm rằng, sự biến đổi và dịch chuyển của những mảng kiến tạo hay lục địa là điều thường xuyên xảy ra ngay sau khi Trái Đất hình thành. Tuy nhiên, quá trình này diễn ra chậm chạp đến độ, chúng ta khó lòng mà quan sát thấy rõ.

Thạch quyển của Trái Đất (bao gồm cả lõi và tầng trên cùng của lớp phủ) chia làm các mảng kiến tạo, với tổng số 16 mảng kiến tạo lớn, chúng có kích cỡ khổng lồ nhưng phân bố không đồng đều. Các mảng kiến tạo này không ổn định mà chuyển động qua lại với nhau ở vận tốc khác nhau và “trượt” trên quyển mềm. Cơ chế ổn định phía sau hoạt động của chúng cũng là đề tài gây tranh luận, tuy nhiên nó có liên quan đến những dòng chảy đối lưu bên trong quyển mềm và lực tạo nên ở ranh giới giữa các mảng.

Đất và biển mà chúng ta thấy ngày nay – của Á-Âu, Châu Mỹ, Châu Phi, Châu Nam Cực và Châu Đại Dương – là kết quả của những mảng kiến tạo khổng lồ nối với nhau như một trò chơi ghép hình. Tuy nhiên, dù rất chậm chạp, các miếng ‘ ghép hình ‘ này vẫn đang di chuyển xung quanh trong quãng thời gian vài triệu năm.

Thực tế, nếu nhìn vào bản đồ thế giới hiện nay, chúng ta sẽ thấy rõ một phần dấu vết của quá trình này xảy ra 138 triệu năm trước, khi lục địa Nam Mỹ và Châu Phi tách rời. Theo thời gian, bạn sẽ nhận thấy chúng liên kết với nhau như hai mảnh ghép hình, cho thấy một quá khứ khi 2 lục địa này đã từng nối thành một.

Với riêng Châu Phi, trong 30 triệu năm trước, mảng Arabian đã trượt ra ngoài châu Phi. Kết quả của quá trình này tạo nên Biển Đỏ và Vịnh Aden giữa châu Phi và bán đảo Ả Rập.

Tất nhiên, sự dịch chuyển của các vùng đất thường xảy ra rất chậm. Mặc dù vậy, những tiến bộ về công nghệ của các thiết bị GPS đã cách mạng hóa lĩnh vực nghiên cứu địa chất, cho phép các nhà khoa học thực hiện các phép đo chính xác về cách các mảng kiến tạo di chuyển theo thời gian thực

Nguồn: Genk